نمک خوراکی؛ راهنمای کامل برای انتخاب، مصرف و نگهداری

نمک خوراکی یکی از مواد اولیه‌ ثابت در آشپزخانه‌ها و صنایع غذایی است که با وجود سادگی ظاهری، اهمیت بسیار زیادی در سلامت، طعم و نگهداری مواد غذایی دارد. در این مقاله با مفهوم، انواع، خواص، نکات مهم در مصرف و خطرات احتمالی این ماده غذائی آشنا می‌شویم.

نمک خوراکی چیست؟

نمک خوراکی به معنای عمومی، همان «کریب نمک خوراکی» یا “table salt” در زبان انگلیسی است که عمدتاً از کلرید سدیم (NaCl)  تشکیل شده است.
این نمک معمولاً میزان خلوصی حدود ۹۷ تا ۹۹ درصد سدیم‌کلرید دارد و ممکن است افزودنی‌هایی مانند یُد یا ضدکلوخه‌ شدن نیز در آن وجود داشته باشد.

ایران یکی از کشورهای بزرگ تولیدکننده و صادرکننده نمک خوراکی است که ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل بسیاری در این محصول دارد.

دیاکونمک به عنوان بهترین تولیدکننده نمک ایران با توسعه بازارهای بین‌المللی توانسته در توسعه بهداشت استفاده از نمک خوراکی تاثیر قابل توجهی داشته باشد.

نمک بافت گوشت خوراکی را آبدارتر می‌کند

چرا از نمک خوراکی استفاده می‌شود؟

طعم‌دهی و چاشنی

نمک خوراکی یکی از پایه‌ای‌ترین چاشنی‌ها در آشپزی است و به بهبود مزه غذا کمک می‌کند.

نگهداری غذا

 به دلیل خواص ضدباکتری و قابلیت جذب آب، در فرآیندهایی مثل شور کردن یا کنسرو کردن کاربرد دارد.

تامین نیاز ید بدن

در بسیاری از کشورها، نمک خوراکی با یُد غنی‌سازی می‌شود تا کمبود یُد در جمعیت را کاهش دهد.

نمک خوراکی فرایند پخت غذا را آهسته می‌کند

انواع نمک خوراکی

نمک خوراکی بر اساس منبع، فرآوری، و افزودنی‌ها می‌تواند انواع مختلف داشته باشد. از جمله:

• نمک یُددار: نمکی که یُد به آن اضافه شده و در بسیاری از کشورها استاندارد است.
• نمک تصفیه‌شده: نمکی که از سنگ نمک یا آب شور استخراج شده و طی فرایندها ناخالصی‌های آن حذف شده است.
• نمک دریا / سنگ نمک: هرچند از منظر تغذیه‌ای تفاوت چشمگیر با نمک خوراکی استاندارد ندارند، ولی در بازار به‌عنوان محصولات خاص دیده می‌شوند.

نکات مهم در مصرف نمک خوراکی

• سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می‌کند که بزرگسالان روزانه کمتر از ۵ گرم نمک خوراکی مصرف کنند، معادل حدود یک قاشق چای‌خوری.
• اگرچه نمک برای بدن ضروری است، مصرف بیش از حد آن می‌تواند به فشار خون بالا، مشکلات قلبی و دیگر اختلالات منجر شود.
• هنگام پخت‌وپز و آشپزی، توصیه می‌شود نمک در انتهای فرآیند اضافه شود تا طعم بهتری ایجاد شود و مصرف آن کنترل شود.
• نگهداری نمک خوراکی در ظروف خشک و با درپوش مناسب اهمیت دارد، زیرا رطوبت می‌تواند باعث کلوخه شدن شود و کیفیت آن را کاهش دهد.
  
  

  نمک خوراکی روی سفره در حین میل غذا

چگونه یک نمک خوراکی استاندارد انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین نمک خوراکی، به موارد زیر توجه کنید:

• برچسب نشان‌دهنده «یُددار» بودن یا «بدون یُد» بودن آن (بسته به نیاز تغذیه‌ای شما)
• بسته‌بندی مناسب و عاری از رطوبت
• داشتن گواهی‌های بهداشتی و استاندارد ملی
• دانه‌بندی و شفاف بودن نمک که نشان‌دهنده کیفیت خوب است
• عدم استفاده از نمکی که طعم یا رنگ غیرعادی دارد

نمک خوراکی یکی از اجزای کلیدی در آشپزی و تغذیه است که هم به طعم و مزه غذا کمک می‌کند و هم با افزودنی‌های مناسب می‌تواند نقش مهمی در سلامت عمومی ایفا کند. با این حال، باید مصرف آن را متعادل نگه داشت و هنگام خرید به کیفیت و استاندارد محصول توجه داشت. با رعایت این موارد، می‌توان از فواید نمک خوراکی به‌صورت هوشمندانه بهره برد و از مضرات احتمالی آن کاست.